Is shantymuziek hip?

zondag 14 februari 2021 | NTR | Redactie Focus Twitter

Waar shantyliedjes vooral bekend zijn van oude mannenkoren die optreden op dorpsfeesten, lijkt shanty nu hip te worden. Om erachter te komen of dit waar is, reisde Rose Heijnen, presentator van Focus, af naar het dorpje Harkstede, Groningen, om te kijken of ze daar meer snappen van de aantrekkingskracht van shantymuziek.Luister hier naar het radiofragment  

Is shanty hip?

Tiktok

Het begon allemaal eind december met een filmpje op Tiktok. Een jongen, midden twintig, met een hoodie en een muts, tikt met zijn hand het ritme mee van shantyliedje Wellerman. Het is Nathan Evans, een Schotse postbode met een voorliefde voor shanty.

Het filmpje ging viral. Andere Tiktok-gebruikers pikten dit op en voegden hun eigen stem toe. Er kwamen er steeds meer bij. (zie de youtube video, onder het TikTok bericht). Meer mannen, meer bas, een meisje met een viool, vrouwen en zelfs het nationale operakoor van Litouwen. Inmiddels staat het nummer in de Britse hitlijsten.

De Raaitvinken

Om meer te weten over de populariteit van shantymuziek reisde Rose naar Harkstede, Groningen. Daar spreekt ze met Klaas van der Woude, dirigent van een aantal shantykoren in Groningen. Een aantal jaar geleden werd hij benaderd door Evert Bisschop Boele, lector aan het conservatorium Groningen en bijzonder hoogleraar aan de Erasmus Universiteit. Hij wilde onderzoek doen naar shantykoren.

Evert: “Ik wilde graag weten wat dat zingen in shantykoren die mannen brengt. Ik was geïnteresseerd in de beleving van de mensen die dat doen. De beste manier om dat uit te vinden is om er tussen te gaan staan en zelf mee te doen. Op basis daarvan kan je dan gesprekken voeren.

Dus werd Evert lid van de Raaitvinken, een Gronings shantykoor, geleid door Klaas van der Woude.

Wat Evert bijzonder vindt aan de shantykoren is de enorme tolerantie voor elkaar: “Bij andere koren vragen ze: ‘Kun je zingen?’ Bij ons vragen we: ‘Wil je zingen?’ Als dat antwoord ja is gaan we niet eens luisteren hoe je zingt, maar dan ben je welkom. De tolerantie voor elkaar en weten dat je het met zijn allen moet doen, dat kenmerkt dit koor, en shantykoren in het algemeen. Dit zie je in zo’n TikTok-video ook terug.”

Wellerman

Wellerman is een typisch liedje wat de Raaitvinken ook zouden kunnen zingen. Dit soort nummers zijn niet spontaan ontstaan, maar worden gecomponeerd op basis van kennis van wat er in de scheepvaart gebeurt. Dit nummer is in Nieuw-Zeeland ontstaan en gaat over de walvisvaart.

De Wellermen waren de mannen die met de voorraden aankwamen, zoals rum, suiker en thee, waar de scheepsvaarders heel blij mee waren. Daar gaat dit nummer over. Oorspronkelijk was shantymuziek bedoeld om het werken wat aangenamer te maken. Op het ritme van de muziek konden bewegingen beter uitgevoerd worden.

Nostalgie

Maar wat trekt de mannen nou zo aan aan shantykoren? Klaas: “Een gevoel van nostalgie, een een gevoel van: vroeger was alles beter.” 

Evert: “Daarnaast speelt ook het idee mee van: wij zijn met zijn allen een scheepsbemanning. Wij vormen een groep mannen en ongeacht wat je doet, je bent allemaal gelijk. We zingen over heimwee, avontuur, of mooie vrouwen.”

Ondertussen heeft Klaas zijn accordeon van zolder gehaald en afgestoft. Samen zingen Evert en Klaas hun eigen versie van Wellerman.

 

 

 

Het Ruime Sop zet Spant! op z’n kop

In een uitverkocht Spant! heeft Het Ruime Sop op 8 december een concert / voorstelling gegeven dat alle verwachtingen overtroffen heeft. Het publiek uitte hun lof niet alleen door middel van veelvuldig te applaudisseren, ook na afloop waren de bezoekers zeer enthousiast over de show waarin naast een aantal traditionele shanties ook nieuw en eigen repertoire zijn premiere beleefde.

Zondag 8 december 2019 was de dag waar het koor al sinds september 2018 naar uitkeek: de dag dat we een voorstelling in Spant! zouden geven. De maanden voorafgaand aan de uitvoering is er gerepeteerd, zijn er filmpjes en achtergrond “stills” gemaakt en is er gewerkt aan het decor.

En wat voor een voorstelling is het geworden!

Spant! was geheel uitverkocht, en dat al maanden van tevoren. Alle leden hebben hun best gedaan om de beschikbare kaarten te verkopen waardoor we rond de zomer al konden vaststellen dat de middag uitverkocht was.

Het publiek kon genieten van twee eigen nummers: het swingende Kantje Boord en het opzwepende Bella Ciao. Een dubbele premiere! Ook het combo had iets nieuws: een ouverture waarin veel van de liedjes van de voorstelling verwerkt waren.

Bijzonder bij deze uitvoering waren de gastoptredens: van de vrouwen van de toppers met het prachtige Oceans and Stars en het aanstekelijke Bring Me Little Water, en van de (achter-)kleinkinderen van de toppers. De kinderen brachten samen met 3 solisten een andere versie van Fire Fire en zongen  Haarlijntje, Boellijntje,Katrijntje en West Zuid West van Ameland.

Al met al kijken we terug op een onvergetelijke middag, onder de strenge regie van Peter van Dijk. Het was een feest!

Het Ruime Sop op de Markt

Meerdere keren per jaar wordt Het Ruime Sop gevraagd te spelen op de Markt in Hilversum. Soms onder barre omstandigheden. Maar op 19 oktober 2019 was het weer beter dan voorspeld en hebben de mannen een fantastisch optreden gehad, met een speciaal verzoek van een bezoekster wier moeder in Boston in het ziekenhuis ligt. Voor haar zongen de mannen Aweigh Santy Ano, het verhaal van het schip wat van Boston afvaart om via de Kaap Hoorn naar Californie te varen. Het Panamakanaal bestond toen nog niet. Het was een barre tocht!

Van dit lied en 2 andere liedjes heeft Eleftheria mooie videobeelden gemaakt die we hieronder plaatsen. Veel kijkplezier!

Ouderen lunch Eemnes

Voor een groot aantal ouderen uit Eemnes werd een lunch georganiseerd.

In een super grote (volle) tent heeft het Ruime Sop tijdens en na de lunch de aanwezigen vermaakt. Een groot aantal medewerkers verzorgde een goed verzorgde lunch. Soep en broodjes een advocaatje toe! Ook voor de zangers had men aan de buitentafels, met uitzicht op de prachtige Eemnesser polder, een lunch paraat. Al met al een leuk optreden met een perfecte organisatie.

Palingrook kampioenschap Spakenburg 2019

Het was weer een rokerig optreden!

In de vers gerookte palinglucht hebben wij vier keer opgetreden.

Een ware uitputtingsslag, maar het publiek en de organisatie konden het zeer waarderen.

De jury liet ook kijkers toe en die mochten dan ook proeven.

Het was heerlijk.

Toch maar een pondje gekocht tegen een gereduceerde prijs.

Tenslotte hadden wij de hele middag (ook) voor de “rokers” gezongen.

Al met al een gezellig optreden!